We wsi Dębno obok kościoła stoi figura, a na niej widnieje napis: "Rok 1906. Niech będzie błogosławiona pamięć Atlajdy Habdank, urodziwej dziewicy, córki dziedzica Dębna, która wróciła relikwie Drzewa Krzyża Świętego na Łysą Górę" Kim była owa Atlajda? Sięgnijmy do historii. W XIII i XIV w. (...
Bardzo dawno temu, na Łysicy i Łysej Górze stały dwie świątynie pogańskie, największe ponoć między Odrą i Wisłą. Dookoła rozciągały się ogromne bory jodłowo-bukowe. Na straży gontyny i kapłanów stały oddziały wojowników, bo świątynie te były już kilkukrotnie rabowane przez Jaćwingów. Gdy w gontynach odbywały się...
Potop szwedzki zalał wówczas już całą Polskę. W tym czasie w Górach Świętokrzyskich grasowała banda zbójecka Poznera. I właśnie hersztowi bandy żołdacy szwedzcy porwali ukochaną. Ta strata tak boleśnie dotknęła Poznera, że w kościele św. Wojciecha w Kielcach poprzysiągł Szwedom zemstę. Postanowił również zerwać raz...
(Legendy Świętokrzyskie , Jerzy Stankiewicz - KAW 1988) Na skraju Puszczy Jodłowej, w otoczeniu prastarych jodeł i wysokich paproci stoi klasztor pod wezwaniem Świętej Katarzyny. Jego mury wyrosły z podnóża górującej nad okolicą Łysicy. Wokół rozciąga się osnuta pieśnią prawieków puszcza, pełna majestatu i uroku. W końcu wieku...
(Legendy Świętokrzyskie , Jerzy Stankiewicz - KAW 1988) Dawno, dawno temu na Łysicy stał okazały zamek, jaśniejący z dala na tle granatowego kożucha rozległych borów. W komnatach urządzonych tak pięknie że oczy bolały od patrzenia na te wszystkie wspaniałości. Mieszkały w nim, dwie siostry . Starsza...
(Legendy Świętokrzyskie , Jerzy Stankiewicz - KAW 1988) Było to za panowania Bolesława Chrobrego. Król zaprosił do Polski królewicza węgierskiego Emeryka. Młodzieniec, jak to było w zwyczaju, przed daleką podróżą poprosił ojca - Stefana, króla Węgier - o błogosławieństwo. Król na pożegnanie zawiesił na szyi syna...
„Dąbrówka chcąc chwałę bożą w Polszcze rozmnożyć, iakoby młode szczepie, szukaiąc mieysca godnego ku budowaniu kościoła. Spodobało się iey mieysce iedno, Lysa gora wezwane od zamku Lysiec, który na niey był, ktory też tak zwano, iż się z daleka bielał. Na tym zamku pani iedna...
Na Łysej Górze i Łysicy, co powtarza wiele podań ludowych, nocami zbierają się na sabat wiedźmy. Palą ogniska i warzą trucizny, które szkodzą ludziom i ich dobytkowi. Gdy kogut po północy zapieje, czarownice siadają na miotły i z wyciem wichru sfruwają z góry. Legenda ta wiąże...
(Legendy Świętokrzyskie, Jerzy Stankiewicz - KAW 1988) Podania przekazują, ze w Górach Świętokrzyskich od dawna zamieszkiwały czarownice, które różne czary czynić umiały. Poczesne miejsce zajmuje w tych podaniach Łysa Góra, ubarwiona fantastycznymi legendami o sabatach wiedźm, które zlatują się tu na miotłach, unoszących się dzięki tajemniczym i...
(Legendy Świętokrzyskie , Jerzy Stankiewicz - KAW 1988) Łysa Góra - w dawnych wiekach zwana Łyścem - druga co do wysokości w Górach Świętokrzyskich, dotąd pozostaje owiana mgłą tajemniczości. Za czasów pogańskich - jak podaje Jan Długosz - stała na niej świątynia trzech bożków : Łady,...