01 lut Legenda o Tarskim Kościele
Jan Długosz pod rokiem 1086 umieścił spis ośmiu świątyń fundowanych św. Idziemu przez księcia Władysława Hermana i jego rycerzy w podzięce za cudowne narodziny Bolesława. Wśród nich kronikarz umieścił kościół w Tarczku. Jest to piękna legenda i chociaż nie odpowiada rzeczywistości, to i tak niewielka kamienna świątynia jest jedną z najstarszych na stokach Łysogór. Na podstawie cech stylowych romańskiej bryły kościoła historycy architektury zgodnie umieszczają wzniesienie budowli w pierwszej połowie XIII stulecia. Niektórzy przypisują jej fundację biskupowi krakowskiemu Iwonowi Odrowążowi, inni uważają, że zbudował ją warsztat brata Simona, który miał też wznieść kościół cysterski w Wąchocku. W kronice Galla Anonima znajdziemy informację, że książę Władysław i jego żona Judyta długo nie mogli doczekać się potomka. Wysłane do Saint Gilles poselstwo wiozące bogate dary, w tym złoty posążek dziecka i modły zakonników do św. Idziego spowodowały poczęcie i narodziny Bolesława, który przeszedł do historii jako Krzywousty.
Kościół św. Idziego powstał w okresie intensywnej działalności osadniczej biskupów krakowskich, którzy właśnie w Tarczku założyli ośrodek zarządu klucza swoich dóbr, zwanego w źródłach kasztelanią tarską. Dwór i kościół biskupi stał prawdopodobnie na wzgórzu nad Świśliną, na terenie Starego Tarczka (Świętomarzy), natomiast w rejonie kościoła św. Idziego lokowano przed 1253 rokiem miasto na prawie niemieckim nazwane również Tarczkiem (Nowym), być może w miejscu dawnego targu, o czym może świadczyć sama nazwa ośrodka (Tarczek = Tarżek)
Między Tarczkiem w Bodzentynem w polu stoi kapliczka św. Anny(Słup skrywający wiele tajemnic.), wg legendy postawiona w miejscu, gdzie Tatarzy zabili polskich rycerzy, którym udało się uniknąć śmierci podczas bitwy pod Chmielnikiem w 1241 r. Część rycerzy zdołała zamknąć się w kościele, pozostali zginęli. Wg relacji Jana Długosza naprzeciw wejścia do kościoła miał znajdować się dwór biskupów krakowskich. Tu z upodobaniem czas na biesiadach spędzał bp Paweł z Przemankowa, zajadły wróg księcia Leszka Czarnego. Legendy opowiadają o zakopanych pod Kapliczką skarbach, jak też o podziemnych korytarzach łączących w przeszłości Tarski Kościół z Pałacem Biskupów Krakowskich w Bodzentynie.
We wspomnianej wyżej Świętomarzy (czyli Starym Tarczku), na pięknym wzgórzu u zbiegu Psarki i Świśliny, stoi świątynia Wniebowzięcia Matki Boskiej, fundowana w XIV wieku przez prałata kieleckiego Bogufała Rogalę (zmarł w 1367 roku). Budowę jej ukończono w 1434 roku. Jest to kościół gotycki, murowany z łamanego kamienia, jednonawowy z wielobocznie zamkniętym prezbiterium. Sama nazwa Świętomarz, jak pisał Jan Długosz, miała pochodzić od ludowego określenia Matki Boskiej (Święta Marza).